Proroctwo na ostatnie dni

Zbierzcie się, a oznajmię wam,
co ma przyjść na was w ostatnie dni.
1 Mojż. 49:1

Różnie bywa tłumaczony hebrajski zwrot: „b'acharit ha-jamim” – w czasach późniejszych, w przyszłości. W zasadzie znaczy: na końcu dni. Na miniony piątek mieliśmy wyznaczony kolejny „koniec świata”. Czytając dziś taką zapowiedź: „Oznajmię wam, co ma przyjść na was w ostatnie dni” oczekiwalibyśmy raczej listy zdarzeń politycznych, wojen, rozruchów, recept na to, w jaki sposób owego końca świata uniknąć albo gdzie i jak go przeżyć. Tymczasem patriarcha Jakub tak szumnymi słowami zapowiada zwykły opis losu swych synów. Wyraża jakby życzenie, co może i powinno się stać z potomkami jego potomków.

To „proroctwo na ostatnie dni” stanowi też Jakubową ocenę postępowania jego synów, ich charakterów oraz wynikającą z tego prognozę, do czego doprowadzi ich tak zaszkicowana postawa. Jest w tym oczywiście element Bożej mocy realizacji pewnych zamysłów (jak choćby powstanie Szilo z Judy), ale nie chodzi tu o fatum, którego nie da się uniknąć. Zwłaszcza gdy mowa jest o trudnych losach niektórych zganionych synów. Wystarczy przytoczyć przykład Lewiego, któremu udało się odmienić karę rozproszenia wśród pokoleń na wyróżnioną, choć niełatwą, pozycję duchowej usługi w Przybytku.

Józef zaś, przez wieki cieszący się swoim błogosławieństwem pierworodnego (1 Kron. 5:2), przegrywa je w końcu na rzecz Judy, gdy Dawid z woli Bożej staje się królem Izraela i założycielem rodu mającego już odtąd zawsze sprawować władzę nad Bożym dominium, najpierw Izraelem, a potem, w osobie Jezusa syna Dawida, nad całym światem.

Tak więc „proroctwo” to nie sucha przepowiednia o automatycznym lub zdalnie sterowanym przebiegu przyszłych dziejów, ale żywa opowieść o doczesnych uwarunkowaniach, Bożych planach i ludzkich możliwościach współkształtowania Bożej historii. Tylko nieliczni spośród nas mogą się poszczycić genetycznym pokrewieństwem z synami Jakuba. Każdy jednak może próbować odnaleźć duchowe podobieństwo do losów jednego z nich, a może nawet kilku. Każdy z nas może dowiedzieć się, jak cudowne obietnice czekają na tych, którym uda się uniknąć błędów niektórych patriarchów oraz naśladować cnót pozostałych.

Daniel


Marc Chagall, Dwanaście pokoleń Izraela, Witraże w synagodze Centrum Medycznego Hadassah w Jerozolimie