2/91

Każde proroctwo powinno być rozważane w kilku płaszczyznach. Talmudyści wyróżniają cztery poziomy interpretacji tekstu natchnionego: moralny, symboliczny, numeryczny i mistyczny. Nawet jeśli odrzucić istnienie tego ostatniego, to pozostają trzy ważne płaszczyzny interpretacji Słowa Bożego. Najważniejszą z nich jest na pewno moralna lekcja wynikająca z proroctwa. Jej ogólny wymiar jest niezależny od poziomu symbolicznego. Chcąc jednak przystosować ogólne zasady moralne do poziomu codziennego życia, należy niekiedy nałożyć na siebie kilka poziomów znaczeniowych tekstu. Wtedy dopiero lekcja moralna jest dobrze osadzona w kontekście znaczeniowym i czasowym proroctwa.

Proroctwo Abakuka może być rozważane jako alegoria, to znaczy opowiadanie, którego postacie są symbolicznymi określeniami ludzi lub zjawisk o ogólniejszym znaczeniu niżby to mogło wynikać z samej litery tekstu. Do zrozumienia alegorii potrzebny jest “klucz”. Jeżeli przyjmiemy, że takim “kluczem” może być pogląd brata Russella, identyfikujący Chaldejczyków z “komunistami, nihilistami, socjalistami itp.”, to wtedy schematycznie ujęta interpretacja alegoryczna proroctwa Abakuka mogłaby przedstawiać się następująco:

• Abakuk – lud Boży w czasach ostatecznych
• Izrael – kościelnictwo XIX wieku
• Chaldejczycy – komuniści, nihiliści , socjaliści itp.

• Pierwsza skarga proroka – działalność ruchu Russellowskiego i innych ruchów religijnych występujących przeciwko nadużyciom kościelnictwa, a w szczególności systemu papieskiego.

• Pierwsza odpowiedź Boga – zapowiedź kary dla kościelnictwa, której wykonawcami mieli być komuniści, nihiliści i socjaliści – symboliczni Chaldejczycy.

• Druga skarga proroka – działalność ruchów związanych z Teraźniejszą Prawdą po 1917 roku, czyli po zrodzeniu się nowego porządku światowego, ukształtowanego powojennymi stosunkami politycznymi. We wszystkich systemach tego okresu rola kościelnictwa została ograniczona wyłącznie do spraw religijnych. W szczególny sposób zaznaczyło się to w systemie komunistycznym, gdzie kościoły chrześcijańskie były wręcz prześladowane.

• Druga odpowiedź Boga – Boża ocena świata ukształtowanego w przemianach politycznych początku XX wieku.

• Pierwsze biada – systemy bankowości i akcjonariatu przemysłu oparte o zasadę pomnażania pożyczonych pieniędzy.

• Drugie biada – ekonomiczne systemy kolonialne i później system komunistyczny, w których usankcjonowano niegodziwe metody bogacenia się.

• Trzecie biada – systemy totalitarne, jak faszyzm i stalinizm.

• Czwarte biada – fałszywe ideologie, tak religijne jak i polityczno-społeczne, w rodzaju komunizmu, czy ideologii pieniądza, w założeniach roszczące sobie pretensje do uszczęśliwiania człowieka, a w rzeczywistości służące do omamienia go i wykorzystania jego nagości.

• Piąte biada – bałwochwalstwo systemów religijnych i innych systemów ideologicznych.

• Modlitwa Abakuka – wizja Dnia Pańskiego, w którym systemy zła zostaną ostatecznie zniszczone. Ostatek Kościoła swymi modlitwami przyczynia się do zniszczenia zła i zapanowania systemu sprawiedliwości Bożej.

Lata panowania ostatnich królów Judzkich były czasem wielkiego przełomu w polityce ówczesnego świata. Ukształtowana od setek lat równowaga między dwoma wielkimi mocarstwami – Assyrią i Egiptem została zachwiana na skutek rozpadu politycznej potęgi Assyri, a także powstania nowego supermocarstwa – chaldejskiej Babilonii. W bitwie pod Karchemisz Babilonia pokonuje Egipt i resztki sił Assyrii, a swymi wpływami obejmuje cały ówczesny świat.

W tej interpetacji Abakuk dalej wyobrażałby lud Boży – ostatek Kościoła, Izrael – istniejące obecnie państwo Izraelskie, Chaldejczycy – nowy porządek światowy pod ekonomicznym wpływem Zjednoczonej Europy i innych organizacji międzynarodowych.

W takiej sytuacji wypowiedzenie obu skarg musiałoby być dziełem naszych dni. Należałoby się także spodziewać, że już niebawem cały zjednoczony świat odwróci się przeciwko państwu izraelskiemu. Uchwalane przez ONZ rezolucje potępiające Izrael są dowodem, że zwrot taki może realnie nastąpić, tym bardziej, że na tereny Izraela dociera obecnie ogromna fala emigracji żydowskiej z ZSRR. Proroctwo Abakuka wskazywałoby ponadto, że karaniem Izraela zostanie w jakiś sposób dotknięty także ostatek Kościoła.

Pozostawiając każdemu wybór interpretacji i wyciągnięcie wniosków wynikających z powiązania antytypicznego znaczenia postaci proroczych ze szczegółami treści proroctwa, zwracamy jeszcze raz uwagę na moralne wnioski wynikające z rozwoju postawy proroka. Ta lekcja jest aktualna zawsze, a już szczególnie przy próbach odczytania znaczenia Księgi Proroka Abakuka. Droga do zrozumienia boskich sposobów postępowania z grzesznikami wiedzie przez modlitwy: sprawiedliwości, miłości i mocy.