2/91

Ostatni królowie Judei

Biblijne informacje chronologiczne wydają się być niekiedy sprzeczne ze sobą. Zdarza się, że autorzy różnych ksiąg biblijnych podają różne daty jednego i tego samego wydarzenia. Takie pozorne sprzeczności występują także w opisach wydarzeń związanych z upadkiem Królestwa Judzkiego. Należy jednak pamiętać, że w tamtych czasach każdy naród posługiwał się swym własnym kalendarzem.

Rozbieżności spowodowane różnicami w sposobie obliczania kalendarza miały miejsce także w czasach znacznie nam bliższych. Rewolucja Październikowa wybuchła według kalendarza juliańskiego 25 października, zaś rocznice jej wybuchu obchodzono, jak dobrze pamiętamy, 7 listopada – według kalendarza gregoriańskiego.

Wydarzenia w starożytności datowano zazwyczaj poprzez określenie roku panowania władcy. W Królestwie Judzkim i Izraelskim za pierwszy rok panowania uważano rok, w którym król faktycznie rozpoczął swe rządy. Jedyna różnica polegała na tym, że w Judei lata panowania liczono od miesiąca Nisan, a w Izraelu od Tiszri. Babilończycy i Persowie liczyli inaczej. Rok, w którym król rozpoczynał panowanie, zaliczano jeszcze poprzedniemu królowi, a za pierwszy rok panowania nowego władcy uznawano dopiero następny pełny rok.

Zgodnie z tym, dla proroka Daniela wychowanego w babilońskich szkołach, Nabuchodonozor przyciągnął do Jerozolimy w trzecim roku panowania Joakima, licząc według sposobu babilońskiego (Dan 1:1). Jednak dla Żydów z Judei był to już czwarty rok panowania tego króla (Jer 25:1, 46:2).

Podobne różnice występują przy liczeniu lat panowania Nabuchodonozora. Księgi Królewskie i Proroctwo Jeremiasza stosują się do judzkiego sposobu obliczania lat panowania. Wyjątkiem jest tutaj ostatni fragment Proroctwa Jeremiasza (52:28-30), który napisany już po upadku Judei podaje datę deportacji zgodnie z babilońskim sposobem liczenia lat panowania. Nie przyjmując tej interpretacji trudno byłoby wytłumaczyć, dlaczego w jednym miejscu prorok określa datę zdobycia Jerozolimy na 19 rok Nabuchodonozora, a następnie stwierdza, że deportacja obywateli tego miasta, która musiała siłą rzeczy nastąpić później, miała miejsce w 18 roku tego samego króla.

Jeszcze innej osi czasowej używa prorok Ezechiel. Liczy on lata od zaprowadzenia króla Jechoniasza w niewolę (2 Król 24:12), albo od zburzenia Jerozolimy.

Zamieszczony wykres ułatwia uświadomienie sobie kolei historii w okresie powstawania Proroctwa Abakuka, a zarazem jest próbą uporządkowania chronologii końca epoki królów Judzkich, uwzględniającą różne sposoby liczenia lat.